زیبایی شناسی اسلوب و معنا در سبک نویسندگی ملاصدرا

محمدبن ابراهیم، مشهور به ملاصدرا از جملۀ دانشمندانی است که اسلوبی ساده و روان و در عین حال بلیغ و متعالی، محمل افکار بلند و عمیق وی گشته؛ کسی که عمق و گستردگی معنا و زیبایی و استواری اسلوب، در کنار اندیشۀ فلسفی و عرفانی فراخ و تابناکش، رمز و راز پایندگی و جاودانگی سخن او را باعث شده است. سبک نویسندگی ملاصدرا، به جهت برخورداری از ویژگی های نثر فنی، اسلوبی زیبا، رفیع و شکوهمند دارد. دقت در گزینش و انتخاب واژگان، حسن مطلع، حسن تخلّص، حسن ختام، تناسب و همبستگی و توافق میان الفاظ، قوّت و استحکام اسلوب که در بهره گیری از صور خیالی همچون تشبیه، استعاره، کنایه و استفاده از اسلوب های استدلالی و استشهادی و اقتباس از قرآن و حدیث، نمود یافته؛ استیفای معنا و پرداختن به همهٴ جوانب معنا که در قالب صنایعی چون ایغال، توشیع، تذییل، اعتراض، تقسیم و ... به چشم می خورد و نیز فضایی لبریز از موسیقی و آهنگی دلنشین که در ظرافت هایی همچون، سجع، موازنه، طباق، جناس، مراعات النظیر، ردّ العجز علی الصدر، تشابه الاطراف و ... نواخته می شود، علاوه بر تعمیق و تلطیف معنا، از بارز ترین ویژگی های سبک نویسندگی ملاصدراست که زیبایی روح افزایی به کلام وی بخشیده است. در این مقاله، بر اساس آثار وی، سبک نویسندگی او را از منظر زیبایی شناسی بررسی می کنیم.